Παρασκευή 19 Ιουλίου 2013

Στοχασμός ~ Ezra Pound

Όταν προσεκτικά συλλογιέμαι τις περίεργες συνήθειες των σκύλων...
Είμαι υποχρεωμένος να συμπεράνω...
Ότι ο άνθρωπος είναι το ανώτερο ζώο...

Όταν συλλογιέμαι τις περίεργες συνήθειες του ανθρώπου...
Ομολογώ, φίλε μου, είμαι μπερδεμένος...

Μιχάλης Κατσαρός

Γι΄ αυτό είναι που σκάβω με τα νύχια μου...
Αυτές τις ξηρές ημερομηνίες...
Μήπως αστράψει κάποτες μια λύση...

Samuel Beckett

Τι θα ‘κανα δίχως αυτό τον κόσμο δίχως πρόσωπο και δίχως απορίες...
Όπου το Είναι διαρκεί μόνο για μια στιγμή κι όπου η κάθε μια στιγμή...
Χύνει στη λήθη στο κενό το γεγονός ότι υπήρξα...
Δίχως αυτό το κύμα όπου στο τέλος...
Σώμα και σκιά μαζί καταποντίζονται...
Τι θα ’κανα δίχως εκείνη τη σιωπή που ψιθυρίζοντας βγαίνει από τα έγκατα...
Ασθμαίνοντας και οργισμένη ζητά αγάπη και βοήθεια...
Δίχως τον ουρανό εκείνο που υψώνεται...
Πάνω από τη σκόνη των ίδιων του των ναυαγίων...
Τι θα ’κανα, θα έκανα ό,τι και χθες ό,τι και σήμερα...
Κοιτώντας από τον φεγγίτη μου μήπως δεν είμαι μόνος...
Να περιπλανιέμαι ν’ αποστρέφομαι ετούτη τη ζωή...
Μέσα σε ένα σύμπαν που σπαράζει...
Μέσα σε όλες τις φωνές δίχως φωνή δική μου...
Φωνές που εγκλωβίστηκαν μαζί μου...

Για σένα αγάπη μου ~ Jacques Prevert

Πήγα στην αγορά με τα πουλιά...
Κι αγόρασα πουλιά...
Για σένα αγάπη μου...

Πήγα στην αγορά με τα λουλούδια...
Κι αγόρασα λουλούδια...
Για σένα αγάπη μου...

Πήγα στην αγορά με τα σιδερικά...
Κι αγόρασα αλυσίδες...
Βαριές αλυσίδες...
Για σένα αγάπη μου...

Και μετά πήγα στην αγορά με τους σκλάβους...
Και σ’ έψαξα...
Αλλά δε σε βρήκα...
Αγάπη μου...

Πέμπτη 18 Ιουλίου 2013

Νίκος Καρούζος

Η σιωπή δεν είναι λευτεριά...
Η σιωπή δεν είναι αιχμαλωσία...
Η σιωπή δεν είναι δωρεά...
Η σιωπή δεν είναι ιδιοκτησία...
Η σιωπή είναι ένα καναρίνι στο μικρόφωνο...
Η σιωπή είναι ντελάλης από στάχτη...
Κάθε ρυάκι της κραυγάζει πως μονάχα η σιγή μιλιέται...
Κάθε στιγμή της χαστουκίζει τα ρολόγια...
Καταρρέουν ελατήρια ο καιρός παξιμάδια και βίδες...
Η σιωπή περιπαίζει τα αδιέξοδα...
Η σιωπή δεν κατάγεται από την Κίνα...
Η σιωπή τη γλώσσα της φασκιώνει με συνταχτικό και κανόνες...
Αναπαύεται στα ανώμαλα ρήματα ερωτεύεται επιρρήματα...
Στους ρήτορες οπού σείουν τα μπαλκόνια συσσωρεύεται...
Πηγαίνει τις Κυριακάδες στην εκκλησία για να ψάλλει...
Συχνά τηγανίζει πατάτες...
Τα τύμπανα δικά της είναι...
Οι γενετήσιοι σπασμοί της αγάπης...
Τα ουρλιάσματα των γυναικών στα μαιευτήρια...
Όλα τα κλάματα δικά της είναι κι όλα τα ξεφαντώματα...
Μα όμως τι όλεθρος...
Η σιωπή δε βρίσκει πουθενά το όνομά της...

Χρόνης Μίσσιος ~ Χαμογέλα, ρε, τι σου ζητάνε;

Ρε συ, νομίζω πως μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο επαναστάτης, είναι πώς μέσα στη διαδρομή του δεν θα χάσει την ανθρώπινη ουσία του, πώς θα διαφυλάξει την εσωτερική του πορεία, στην ολοκλήρωσή του ως άνθρωπο, στο πώς δηλαδή αυτός ο μοναχικός δρόμος δεν θα μπει μέσα του, δεν θα τον κατακτήσει, δεν θα τον μετατρέψει από στοχαστικό σε πιστό, από ευαίσθητο ρομαντικό σε γραφειοκράτη, από ανθρωπιστή σε εχθρό του ανθρώπου και της κοινωνίας, από επαναστάτη σε πολιτικό...

Θαρρώ πως μονάχα μια βαθιά και μεγάλη αγάπη για τη ζωή μπορεί να σώσει την ανθρώπινη ουσία σου, γιατί όπως η επανάσταση δεν είναι μια πολιτική πράξη αλλά μια βαθιά κοινωνική παιδεία, μια πολύχρωμη ερωτική επικοινωνία με τους ανθρώπους, τη φύση και τα πράγματα, έτσι κι ο επαναστάτης δεν μπορεί να είναι ένας πολιτικός άνθρωπος, αλλά ένας άνθρωπος ερωτευμένος...

Μανόλης Αναγνωστάκης

Προδίδετε πάλι την Ποίηση, θα μου πεις...
Την ιερότερη εκδήλωση του ανθρώπου...
Τη χρησιμοποιείτε πάλι ως μέσον, υποζύγιον...
Των σκοτεινών επιδιώξεών σας...
Εν πλήρη γνώσει της ζημιάς που προκαλείτε...
Με το παράδειγμά σας στους νεωτέρους...

Το τι δεν πρόδωσες εσύ να μου πεις...
Εσύ κι οι όμοιοί σου, χρόνια και χρόνια...
Ένα προς ένα τα υπάρχοντά σας ξεπουλώντας...
Στις διεθνείς αγορές και τα λαϊκά παζάρια...
Και μείνατε χωρίς μάτια για να βλέπετε, χωρίς αφτιά...
Ν᾿ ακούτε, με σφραγισμένα στόματα και δε μιλάτε...
Για ποια ανθρώπινα ιερά μας εγκαλείτε;

Ξέρω...

Κηρύγματα και ρητορείες πάλι, θα πεις...
Ε ναι λοιπόν...

Κηρύγματα και ρητορείες...

Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις...
Να μην τις παίρνει ο άνεμος...

Τάσος Λειβαδίτης ~ Μικρό βιβλίο για μεγάλα όνειρα

Έζησα μες στη ματαιότητα και πάνω στον ωκεανό...
Όμως, ακόμα δεν μπόρεσα να καταλάβω...
Γιατί δεν πραγματοποιούνται τα ανθρώπινα όνειρα...

Tennessee Williams


Άνθρωποι, ψυχές φτιαγμένες από γυαλί...
Στην πορεία των ζωών μας συναντάμε χτυπήματα...
Καθένας μας σπάει σε διαφορετικά σημεία και μας μένουν πληγές…
Άλλοι ζητάμε καταφύγιο σε γυάλινους κόσμους κι άλλοι πολεμάμε να προφυλάξουμε το δικό μας γυάλινο κέρας, εκείνο το μοναδικό χαρακτηριστικό που μας κάνει να ξεχωρίζουμε από όλους τους άλλους…
Μερικές φορές το χάνουμε και παραδιδόμαστε στην ισοπέδωση της ομοιομορφίας κι άλλες φορές το ακολουθούμε και χαράζουμε δικά μας μονοπάτια...
Γιατί ακόμα κι όταν συνήθως λάμπουμε στο φως των άλλων, ακόμα κι αν το γυαλί σπάει εύκολα, πολλοί από εμάς ζούμε με την ελπίδα ότι θα καταφέρουμε να νικήσουμε ολόκληρο τον κόσμο με μόνο μας όπλο ένα μικρό κομμάτι εύθραυστο γυαλί...

Δευτέρα 15 Ιουλίου 2013

Αυτή η αγάπη (Cet Amour) ~ Jacques Prévert


Αυτή η αγάπη...
Tόσο βίαιη...
Tόσο εύθραυστη...
Tόσο τρυφερή...
Τόσο απεγνωσμένη...
Αυτή η αγάπη...
Όμορφη σαν τη μέρα...
Και άσχημη σαν τον καιρό...
Όταν ο καιρός είναι άσχημος...
Αυτή η αγάπη η τόσο αληθινή...
Αυτή η αγάπη η τόσο ωραία...
Η τόσο ευτυχισμένη...
Η τόσο χαρωπή...
Και η τόσο γελοία...
Που έτρεμε από φόβο σαν κάποιο παιδί μες στο σκοτάδι...
Και τόσο σίγουρη για τον εαυτό της...
Σαν ένας γαλήνιος άντρας μες στην άγρια νύχτα...
Αυτή η αγάπη που τρόμαζε τους άλλους...
Που τους έκανε να ζηλεύουν...
Που τους έκανε να χλομιάζουν...
Αυτή η αγάπη η παραφυλαγμένη...
Γιατί την παραφυλάγαμε...
Η κυνηγημένη, η πληγωμένη, η ποδοπατημένη, η αποτελειωμένη, η απαρνημένη, η ξεχασμένη...
Γιατί την κυνηγήσαμε, την πληγώσαμε, την ποδοπατήσαμε, την αποτελειώσαμε, την απαρνηθήκαμε, την ξεχάσαμε...
Ολόκληρη αυτή η αγάπη...
Τόσο ζωντανή ακόμα...
Και τόσο ηλιόλουστη...
Είναι η δική σου...
Είναι η δική μου...
Αυτή που ήταν μια φορά...
Κάτι που μένει πάντα καινούρια...
Και που δεν έχει αλλάξει...
Τόσο αληθινή σαν ένα φυτό...
Τόσο τρεμουλιαστή σαν ένα πουλί...
Τόσο ζεστή και τόσο ζωντανή σαν το καλοκαίρι...
Εμείς μπορούμε...
Να φύγουμε και να ξανάρθουμε...
Μπορούμε να ξεχάσουμε...
Και μετά να αποκοιμηθούμε...
Να ξυπνήσουμε, να υποφέρουμε, να γεράσουμε...
Να αποκοιμηθούμε πάλι...
Να ονειρευτούμε το θάνατο...
Να ξυπνήσουμε, να χαμογελάσουμε, να γελάσουμε...
Και να ξανανιώσουμε...
Η αγάπη μας στέκει εδώ...
Πεισματάρα σα γαϊδούρι...
Ζωντανή σαν τον πόθο...
Σκληρή σαν τη μνήμη...
Ανόητη σαν τις τύψεις...
Τρυφερή σαν την ανάμνηση...
Κρύα σαν το μάρμαρο...
Ωραία σαν τη μέρα...
Εύθραυστη σαν ένα παιδί...
Μας κοιτάζει χαμογελώντας...
Και μας μιλάει χωρίς να λέει τίποτα...
Κι εγώ την ακούω τρέμοντας...
Και φωνάζω...
Φωνάζω για σένα...
Φωνάζω για μένα...
Σε ικετεύω
Για σένα για μένα και για όλους αυτούς που αγαπιούνται...
Και που αγαπήθηκαν...
Ναι, της φωνάζω...
Για σένα, για μένα και για όλους τους άλλους...
Που δε γνωρίζω...
Μείνε εδώ...
Εδώ που είσαι...
Εδώ που ήσουν άλλοτε...
Μείνε εδώ...
Μην κουνηθείς...
Μη φύγεις...
Εμείς που αγαπηθήκαμε...
Σε λησμονήσαμε...
Εσύ μη μας ξεχνάς...
Μονάχα εσένα είχαμε στον κόσμο...
Μη μας αφήσεις να γίνουμε παγεροί...
Πολύ πιο μακριά αδιάφορο πού...
Δος μας σημάδι ζωής...
Πολύ πιο αργά στη γωνιά ενός ξέφωτου...
Στο δάσος της μνήμης...
Πρόβαλε ξαφνικά...
Δος μας το χέρι...
Δος μας το χέρι σου...
Και σώσε μας...


Μετάφραση Θ. Α.

Νίκος Καζαντζάκης

Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς απ' όλους τους σωτήρες...
Αυτή 'ναι η ανώτατη λευτεριά, η πιο αψηλή, όπου με δυσκολία αναπνέει ο άνθρωπος...
Αντέχεις...?
(Αναφορά στον Γκρέκο)

Ξέρω καλά πως ο θάνατος δε νικιέται...
Μα η αξία του ανθρώπου δεν είναι η νίκη, παρά ο αγώνας για τη νίκη...
Και ξέρω ακόμα ετούτο, το δυσκολότερο δεν είναι ούτε ο αγώνας για τη νίκη...
Η αξία του ανθρώπου είναι μια μονάχα, ετούτη...
Να ζει και να πεθαίνει παλικαρίσια και να μην καταδέχεται αμοιβή...
Κι ακόμα ετούτο, το τρίτο ακόμα πιο δύσκολο...
Η βεβαιότητα πως δεν υπάρχει αμοιβή, να μη σου κόβει τα ήπατα παρά να σε γεμίζει χαρά, υπερηφάνεια κι αντρεία...
(Αναφορά στον Γκρέκο)

Να πολεμάς για μιαν υπόθεση που την ξέρεις χαμένη...
Αυτός είναι ο μόνος αγώνας που στέκει στον περήφανο άντρα...
(Ο Βραχόκηπος)

Αυτά τα παιχνίδια του λόγου κι αυτές οι καμπύλες του στοχασμού με γοήτευαν και μ' έκαναν να ξεχνώ το πιο βασικό χρέος πάνω στη γη, τη δράση...
Να ενεργείς, να ζυμώνεις, να πλάθεις...
Ν' αγκαλιάζεις την ύλη, όπως αγκαλιάζεις μια γυναίκα...
Να παράγεις γεγονότα όπως κάνεις παιδιά...
Να στρατεύεσαι στην υπόθεση του Σύμπαντος και να πολεμάς...
(Ο Βραχόκηπος)

Κυριακή 14 Ιουλίου 2013

Αυτός ο έρωτας ~ Ζακ Πρεβέρ


Αυτός ο έρωτας
Τόσο ορμητικός
Τόσο εύθραυστος
Τόσο απαλός
Τόσο απεγνωσμένος
Αυτός ο έρωτας
Όμορφος σαν τη μέρα
Κι άθλιος σαν τον καιρό
Όταν ο καιρός είναι κακός
Αυτός ο έρωτας τόσο αληθινός
Αυτός ο έρωτας τόσο ωραίος
Τόσο ευτυχισμένος
Τόσο εύθυμος
Και τόσο γελοίος
Tρέμοντας από φόβο όπως ένα παιδί μέσα στο σκοτάδι
Και τόσο σίγουρος για τον εαυτό του
Όπως ένας άντρας ήσυχος στη μέση της νύχτας
Αυτός ο έρωτας που τρόμαζε τους άλλους
Που τους έκανε να μιλούν
Που τους έκανε να χλωμιάζουν
Αυτός ο έρωτας που τον παραμονεύουν
Γιατί κι εμείς τον έχουμε παραμονεύσει
Περικυκλωμένος ,τραυματισμένος ,ποδοπατημένος
σκοτωμένος , απαρνημένος , ξεχασμένος
Γιατί εμείς τον έχουμε καταδιώξει τραυματίσει ποδοπατήσει
σκοτώσει απαρνηθεί ξεχάσει
Αυτός ο έρωτας ολόκληρος
Ακόμα τόσο ζωντανός
Και τόσο ηλιόλουστος
Είναι ο δικός σου
Είναι ο δικός μου
Αυτός που ήταν
Εκείνο το πράγμα το πάντα νέο
Και που δεν έχει αλλάξει
Το ίδιο αληθινός όσο κι ένα φυτό
Το ίδιο να τρέμει όσο και ένα πουλί
Το ίδιο ζεστός το ίδιο ζωντανός όσο και το καλοκαίρι
Μπορούμε εμείς οι δυο
Να φεύγουμε και να ξαναγυρίζουμε
Μπορούμε να ξεχάσουμε
Και μετά να κοιμηθούμε πάλι
Να ξυπνήσουμε να υποφέρουμε να γεράσουμε
Κι άλλο να κοιμηθούμε
Το θάνατο να ονειρευτούμε
Να ξυπνήσουμε να χαμογελάσουμε και να γελάσουμε
Και να ξανανιώσουμε
Ο έρωτας μας εκεί στέκεται
Σα μια γαϊδούρα πεισματάρης
Ζωντανός όπως ο πόθος
Άσπλαχνος όπως η μνήμη
Βλάκας όπως η κλάψα
Τρυφερός σαν την ανάμνηση
Κρύος σαν το μάρμαρο
Όμορφος σαν τη μέρα
Εύθραυστος σαν το παιδί
Μας κοιτά χαμογελώντας
Και μας μιλά χωρίς να λέει τίποτα
Κι εγώ τρέμοντας τον ακούω
Και φωνάζω
Φωνάζω για σένα
Φωνάζω για μένα
Σε ικετεύω
Για σένα για μένα και για όλους αυτούς που αγαπιούνται
Και που έχουν αγαπηθεί
Ναι του φωνάζω
Για σένα για μένα και για όλους τους άλλους
Που δεν τους γνωρίζω
Μείνε εκεί
Εκεί που είσαι
Εκεί που ήσουν παλιά
Μείνε εκεί
Μην κουνιέσαι
Να μη φύγεις
Εμείς που έχουμε αγαπηθεί
Σε έχουμε ξεχάσει
Εσύ μη μας ξεχνάς
Δεν έχουμε παρά μόνο εσένα πάνω στη γη
Μη μας αφήσεις να γίνουμε ψυχροί
Πολύ πιο μακριά πάντα
Και δεν έχει σημασία σε ποιο μέρος
Δώσε μας ένα σημάδι ζωής
Πολύ πιο αργά στη γωνιά κάποιας συστάδας
Μέσα στο δάσος της μνήμης
Ξεπρόβαλλε απότομα
Τέντωσέ μας το χέρι
Και να μας σώσεις

Σάββατο 13 Ιουλίου 2013

Γιάννης Ρίτσος

Χαμογελάμε κατά μέσα...
Αυτό το χαμόγελο το κρύβουμε τώρα...
Παράνομο χαμόγελο, όπως παράνομος έγινε κι ο ήλιος...
Παράνομη κ' η αλήθεια...
Κρύβουμε το χαμόγελο...
Όπως κρύβουμε στην τσέπη μας τη φωτογραφία της αγαπημένης μας...
Όπως κρύβουμε την ιδέα της λευτεριάς...
Ανάμεσα στα δυο φύλλα της καρδιάς μας...
Όλοι εδώ πέρα έχουμε έναν ουρανό και το ίδιο χαμόγελο...
Αύριο μπορεί να μας σκοτώσουν...
Αυτό το χαμόγελο...
Κι αυτόν τον ουρανό δεν μπορούν να μας τα πάρουν...

Η δίκη του αιώνος ~ Τάσος Λειβαδίτης

Σας παρακαλώ αφήστε με να περάσω...
Είμαι ο μοναδικός μάρτυς σ’ αυτή τη δίκη...
Πρόκειται για το έγκλημα του αιώνος...
Βέβαια, όλα αυτά είναι υπερβολές της φαντασίας μου...
Πως αλλιώς να δικαιώσω την ύπαρξη μου σ’ έναν ακατανόητο κόσμο...
Συνήθως τις περισσότερες ώρες μου τις περνώ στο ζωολογικό κήπο...
Και σκέφτομαι πράγματα τόσο θλιβερά, που τα ζώα γρυλίζουν φοβισμένα...
Τέλος, βγάζω το περίστροφο μου, το ακουμπώ στο μέτωπο μου και πυροβολώ...
Αλλά μ’ έχουν ξεχάσει κι οι σφαίρες μου φεύγουν προς τον ουρανό...
Όπως θα φύγω κάποτε κι εγώ λυπημένος, χωρίς να μάθω ποτέ ποιος είμαι...

Τρίτη 9 Ιουλίου 2013

Ένα όμορφο πρωινό ~ Ζακ Πρεβέρ

Κανέναν δε φοβόταν...
Τίποτε δε φοβόταν...
Αλλά ένα πρωινό, ένα όμορφο πρωινό...
Του φάνηκε πως είδε κάτι...
Όμως είπε... Δεν είναι τίποτε...
Και είχε δίκιο...
Με τη δική του λογική, χωρίς αμφιβολία...
Δεν ήταν τίποτε...
Όμως το ίδιο εκείνο πρωινό...
Του φάνηκε πως κάποιον άκουσε...
Και του άνοιξε την πόρτα...
Μα την ξανάκλεισε... Κανένας, είπε...
Και είχε δίκιο...
Με τη δική του λογική, χωρίς αμφιβολία...
Δεν ήταν κανείς...
Και ξαφνικά φοβήθηκε...
Κατάλαβε πως ήταν μόνος...
Ή μάλλον όχι μόνος εντελώς...
Και τότε είδε...
Το Τίποτα μπροστά του...
Αυτοπροσώπως...

Νίκος Δαββέτας

Όταν κοιμάσαι μονάχος σου...
Δεν έχεις να φροντίσεις τον ύπνο κανενός..
Δεν έχεις την υποχρέωση ν' αφουγκραστείς...
Τη ρυθμική ανάσα του...
Να διαφυλάξεις τα όνειρά του...
Να διατηρήσεις το σκοτάδι υγρό και φιλικό...
Σαν τα τοιχώματα της μήτρας...
Όταν κοιμάσαι μονάχος...
Δεν έχεις την ευθύνη να σκεπάσεις τον άλλο...
Να κρατήσεις τα νώτα του καλυμμένα...
Τους εφιάλτες του μακριά...
Δεν έχεις να μοιραστείς μαζί του...
Το λιγοστό αέρα της κάμαρης...
Τα ιδρωμένα σεντόνια και τα βαριά σκεπάσματα...
Τη σειρήνα του ασθενοφόρου...
Στις τρεις η ώρα το πρωί...
Τους θορύβους από τα έπιπλα...
Που χρόνια τώρα οι γείτονες...
Μετακινούν πάνω κάτω...
Όταν κοιμάσαι μονάχος...
Έχεις ν' αντιμετωπίσεις...
Την αϋπνία χωρὶς σύμμαχο...
Τον φόβο του θανάτου καταπρόσωπο...
Την αφόρητη νοσταλγία των ημερών...
Που ξαγρυπνούσες στη σκοπιά...
Φυλάγοντας τον ύπνο ενός αγνώστου...

Κωστής Παλαμάς

Μόνος...
Εν' άδειο απέραντο τριγύρω μου...  
Και μιας πολέμιας χλαλοής ασώπαστη η φοβέρα...
Κι όταν εκείνη κατακάθεται...
Μόνος, θανάσιμη σιωπή παγώνει πέρα ως πέρα...

Μόνος. Μ' αρνήθηκαν οι σύντροφοι...
Κι από το πλάι μου γνωστικά τ' αδέρφια τραβηχτήκαν...
Μ' έδειξε κάποιος...
Νά τος...

Καταπάνω μου...
Γυναίκες, άντρες, γέροντες, παιδιά, σκυλιά ριχτήκαν...
Το χέρι το ακριβό της οδηγήτρας μου...
Που με κρατούσε, ανοίχτηκε προς άλλα χάδια... Μόνος...

Σε βάθη μυστικά περνούνε αστράφτοντας...
Των ασκητάδων οι χαρές, του μαρτυρίου ο θρόνος...
Φωτιά 'βαλαν, το κάψανε το σπίτι μου...
Και σύντριψαν τη λύρα μου με τη βαθιά αρμονία...

Την Πολιτεία δυο Λάμιες τη ρημάζουνε...
Η λύσσα του καλόγερου, του δασκάλου η μανία...
Της Πολιτείας η πόρτα κλείστηκε...

Με διώξανε, έρμος βρέθηκα στα έρμα μονοπάτια...
Και της Ιδέας της αστρομάτας, που έσφαξαν...
Από τη στράτα μάζωξα τα ολόφωτα κομμάτια...
Και τα 'σπερνα στο διάβα μου, και φύτρωναν...
Εδώ παράδεισοι, κ' εκεί βασίλεια, κ' εκεί πέρα...
Παλάτια κ' εκκλησιές και δρακοντόκαστρα...

Κι όλα στην ίδια ευφραίνονταν ανύχτωτην ημέρα...


Συμφωνία Αρ. 1 ~ Τάσος Λειβαδίτης

Ύστερα είδαμε πως δεν ήτανε πρόσωπα...
Μα οι σιωπηλές χειρονομίες του ηλιοβασιλέματος…
Σαν ένας θεός που τον ξέχασαν κι από το βάθος του χρόνου...
Καλούσε βοήθεια...

O ουρανός αμίλητος και σταχτής...
Το ίδιο αδιάφορος και για τους νικητές και για τους νικημένους...
Είδες ποτέ σου μες στα μάτια των νικημένων στρατιωτών...
Την πικρή θέληση να ζήσουν...

Η δυστυχία σε κάνει πάντα να αναβάλλεις, έφυγε η ζωή...
Οι φίλοι είχαν χαθεί...
Κι οι εχθροί ήταν μικρόψυχοι για να μπορείς να τρέφεσαι απ’ το μίσος σου…

…Και τα μάτια σου βουρκώνουν, θαμπωμένα ξαφνικά...
Από τους παλιούς λησμονημένους θεούς και τις παντοδύναμες...
Παιδικές ευπιστίες…

Πάνω στα υγρά τσαλακωμένα σεντόνια μαραίνονταν το γέλιο...
Των αγέννητων παιδιών…
Και σμίγουν και χωρίζουν οι άνθρωποι...
Και δεν παίρνει τίποτα ο ένας απ’ τον άλλον...

Γιατί ο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος δρόμος να γνωριστούν...

Γιατί οι άνθρωποι, σύντροφε, ζουν από τη στιγμή...
Που βρίσκουν μια θέση στη ζωή των άλλων...

Και τότε κατάλαβες γιατί οι απελπισμένοι...
Γίνονται οι πιο καλοί επαναστάτες...

Και μένουμε ανυπεράσπιστοι ξαφνικά, σαν ένα νικητή...
Μπροστά στο θάνατο...
Ή ένα νικημένο αντίκρυ στην αιωνιότητα…

Μεγάλες λέξεις δε λέγαν πια τίποτα και τις πετούσαν στους οχετούς...

Α, εσύ δεν είδες ποτέ το ίδιο το χέρι σου να σε σημαδεύει αλύπητα...
Απ’ το βάθος των περασμένων...

… Θέ μου πόσο ήταν όμορφη...
Σαν ένα φωτισμένο δέντρο μια παλιά νύχτα των Χριστουγέννων

Συχώρα με, αγάπη μου, που ζούσα πριν να σε γνωρίσω...

Μισώ τα μάτια μου που πια δεν καθρεφτίζουν το χαμόγελό σου…

Η πλατεία θα μείνει έρημη...
Σα μια ζωή που όλα τα 'δωσε, κι όταν ζήτησε κι αυτή λίγη επιείκεια...
Της την αρνήθηκαν...

Χωρίς όνειρα να μας ξεγελάσουνε και δίχως φίλους πια να μας προδώσουν…

Γιατί οι άνθρωποι υπάρχουν απ’ τη στιγμή που βρίσκουνε μια θέση...
Στη ζωή των άλλων...
Ή...
Ένα θάνατο...
Για τη ζωή των άλλων…

Κυριακή 7 Ιουλίου 2013

Για την αγάπη ~ Νίκος Εγγονόπουλος

Η μόνη μου γαλήνη είναι ότι αυτό το δικαίωμα να σ' αγαπώ μέχρι τα τρίσβαθα της ψυχής, δεν μπορεί να μου το αμφισβητήσει και να μου το αφαιρέσει κανείς...

Σ' αγαπώ...

Από τα πολλά όμως, τα πάρα πολλά που έχω να σου πω, άφησε να σου πω τουλάχιστον πως δεν υπάρχει πιο μεγάλη ευτυχία, στον κόσμο, προ πάντων για άνθρωπο άκρως και αυστηρά απόλυτο, από του να σ' αγαπά...


Και γιατί και μόνο κοντά σου είναι η Ευτυχία, η Χαρά, η Ζωή...


Γιατί εσύ είσαι η Ευτυχία, η Χαρά, η Ζωή...

Βρίσκω κάθε τι άλλο τέλεια αδιάφορο...

Κι είμαι κοντά σου, είμαι κοντά σου, είμαι πολύ κοντά σου, σου λέω, πάντα, παντού, αλλά τι κρίμα που δεν σ' αγγίζω, που δεν σε βλέπω...


Κι ύστερα η πτώση η ανελέητη, μέσα στην απαίσια ζωή που ζούσα, που ζω, απ' όπου μ' έβγαλες για λίγο - και τα 'χασα με την απέραντη σου καλοσύνη...



Τα Γράμματα ~ Μίλτος Σαχτούρης

Θα πάψω πια να γράφω ποιήματα...
Έριξες το χρυσό σου δαχτυλίδι μες στη θάλασσα...
Στην αμμουδιά με το νεκρό κρανίο...
Κι όλα τα βουλιαγμένα καράβια βγήκαν στον αφρό...
Κι ο καπετάνιος ζωντανός...
Κι οι ναύκληροι να χαμογελάνε...

Είπα θα πάψω πια να γράφω ποιήματα...

Και στο παράθυρο του σπιτιού μου του προγονικού...
Ο πατέρας μου και η μητέρα μου...
Κουνάνε τα μαντήλια τους και χαιρετάνε...

Τα ποιήματά μου όμως δεν μπόρεσαν να τα διαβάσουν...
Έχουν ξεχάσει να διαβάζουν...
Λένε το κάπα άλφα και το δέλτα έψιλον...

Και συ μου είπες ψέματα...
Στον τόπο αυτό του κόκκινου γελαστού...
Κρανίου με ξεγέλασες...
Γι᾿ αυτό κι εγώ σε γέλασα...
Και με πιστέψατε...

Κατάρα με τις εφτά σκιές...
Πάντα θα γράφω ποιήματα...

 Από τη συλλογή Χρωμοτραύματα (1980)

Γιάννης Λειβαδάς

Οδηγίες χρήσης...

 Όλοι τη γνωρίζουν καλά...
Ή τουλάχιστον κάπου την έχουν συναντήσει...
Χρήση εσωτερική...
Η μακροχρόνια χρήση...
Θα πρέπει να αποφεύγεται, είναι...
Καταστροφική...
Μπορεί να οδηγήσει ακόμη και...
Στον θάνατο...
Ο συσχετισμός στον άνθρωπο δεν έχει ακόμα...
Επιβεβαιωθεί...
Εν τούτοις θα πρέπει να γίνεται γνωστή...
Σε μεγάλες ποσότητες για χρόνια...
Οι αλληλεπιδράσεις είναι μάλλον...
Άγνωστες...
Δεν υφίσταται δε...
Αντιμετώπιση στην υπερδόση...
Ο ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει την ημερομηνία...
Λήξης...
Να διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου...
Σκεφτείτε καλά πριν την χρησιμοποιήσετε...
Για μεγαλύτερη ασφάλεια κρατήστε την...
Σε μυστικό μέρος...
Μακριά από παιδιά...
Τέτοια είναι...
Η αλήθεια της ύπαρξης...

Κάτι που έμεινε ~ Κλείτος Κύρου

Η ώριμη στιγμή του χωρισμού...
Μας πρόφτασε βιαστικά...
Φορέσαμε κι οι δυο από ένα χαμόγελο...
Ελέγχαμε τις χειρονομίες μας...
Και ξεφυλλίζαμε...
Τις μέρες που θα 'ρθουν...
Βέβαια...
Ήταν άσχημο να το συλλογιστώ...
Πως τα χέρια μου...
Δεν θα τύλιγαν πια...
Τις γραμμές του κορμιού της...
Άνοιξε την τσάντα...
Και μου επέστρεψε δυο βιβλία...
Ένα κίτρινο πουκάμισο...
Και μιαν αλυσίδα...
Λοιπόν...
Τώρα δεν έχω πια τίποτα δικό σου...
Και συ νομίζω δεν έχεις τίποτα δικό μου...
Δεν απάντησα...
Μου έσφιξε τα χέρια...
Κι απομακρύνθηκε...

Δεν έχεις πια τίποτε δικό μου...
Κι όμως...
Τη θύμησή της...
Τη δίπλωσα προσεχτικά...
Και την κρατώ ακόμα...
Από τη συλλογή Αναζήτηση (1949)

Πέμπτη 4 Ιουλίου 2013

Ένα έρημο άνθος ~ Νίκος Καρούζος


Βαθύτερο απ᾿ την αγάπη και την ταραχή...
Που φέρνει μεσ᾿ στο στήθος η επιθυμία...
Ζει στο θαλάσσιο βράχο εν᾿ άνθος ολομόναχο...
Ποια φωνή το κυρίεψε και μοιάζει σαν να δείχνει...
Την άγνωστη γαλήνη με μικρά χρώματα...
Είναι βγαλμένο στούς κινδύνους της χαράς...
Αμέριμνο σαν ιδέα...

Νοσταλγία ~ Rainer Maria Rilke

Αυτό 'ναι η νοσταλγία...
Να κατοικείς στο κύμα...
Και να μην έχεις πατρίδα μες στο χρόνο...
Και οι επιθυμίες αυτό είναι...
Σιγαλή συνομιλία...
Της αιωνιότητας με καθημερινές ώρες...
Και η ζωή είναι αυτό...
Ώσπου από το ένα χτες...
Να βγει η μοναχικότερη απ' τις ώρες ώρα...
Που διαφορετικά απ' τις άλλες αδελφές της...
Γελώντας...
Μπροστά στο αιώνιο μόνο θα σωπάσει...

Τετάρτη 3 Ιουλίου 2013

Πάψετε πια ~ Κώστας Ουράνης

Πάψετε πια να εκπέμπετε το σήμα του κινδύνου...
Τους γόους της υστερικής σειρήνας σταματήστε...
Κι αφήστε το πηδάλιο στις τρικυμίας τα χέρια...
Το πιο φριχτό ναυάγιο θα ήταν να σωθούμε...


Τι; Πάλι να γυρίσουμε στην βαρετήν Ιθάκη...
Στις μίζερες τις έγνοιες μας και τις φτηνές χαρές μας...
Και στην πιστή τη σύντροφο, που σαν ιστόν αράχνης...
Ύφαινε την αγάπη της γύρω από τη ζωή μας;

Πάλι να ξέρουμε από πριν το αύριο τι θα 'ναι...
Και να μη νοιώθουμε καμιά λαχτάρα ν’ ανατέλλει;
Πάλι σαν τους ανήλιαστους καρπούς, που μαραζώνουν...
Και πέφτουν σάπιοι καταγής, να μοιάζουν τα όνειρά μας;

Η τόλμη αφού μας έλειψε και θα μας λείπει πάντα...
Να βγούμε μόνοι απ’ τη στενή και τη στρωτή μας κοίτη...
Κ’ ελεύθεροι, σαν άνθρωποι στη χαραυγή του κόσμου...
Τους άγνωστους να πάρουμε και τους μεγάλους δρόμους...
Μ’ ανάλαφρη περπατησιά σαν του πουλιού στο χώμα...
Και την ψυχή μας ριγηλή σα φυλλωσιά στην αύρα...
Τουλάχιστο ας μη χάσουμε την ευκαιρία τώρα...
Το παίγνιο να γίνουμε των άγριων των κυμάτων κι όπου το φέρει...

Ως πλόκαμοι μπορούν να μας τραβήξουν...
Τα κύματα της θάλασσας τα σκοτεινά τα βύθη...
Μα και μπορούν στη φόρα τους να μας σηκώσουν τόσο...
Ψηλά, που με το μέτωπο ν’αγγίξουμε τ’ αστέρια...

Ούτε Λέξη ~ Λούις Σεπούλβεδα

Στις 11 Σεπτέμβρη 1973, το πραξικόπημα του Πινοσέτ θα ανατρέψει την αριστερή κυβέρνηση Αλιέντε. Μια δεκαεπταετής περίοδος φρίκης θα ανατείλει για τη Χιλή. Χιλιάδες νεκροί και "εξαφανισμένοι", δεκάδες χιλιάδες βασανισμένοι και φυλακισμένοι άνθρωποι συνθέτουν μια ζοφερή πραγματικότητα. Μια ζοφερή πραγματικότητα, όμως, στην οποία κάποιοι επέμεναν να συλλαβίζουν... " Δεν με νίκησαν "...


... Δεν γνωρίστηκαν ούτε σε κάποιο πάρκο, ούτε σε κάποιο χορό...
Αλλά στα μπουντρούμια ενός ζοφερού στρατοπέδου που λέγεται Βίλα Γκριμάλντι...
Και κατέχει δικαιωματικά περίοπτη θέση στο διεθνή κατάλογο της φρίκης και της ατιμίας...

Ήταν νύχτα στο Σαντιάγκο της Χιλής...
Όταν έσυραν τη μελαχρινή έξω από το σπίτι της...
Την έσπρωξαν να μπει σε ένα αυτοκίνητο χωρίς πινακίδες...
Και μ' ένα τσιρότο εξαφάνισαν τον κόσμο από τα μάτια της...


Ήταν νύχτα στο Σαντιάγκο της Χιλής...
Όταν έσυραν τη ξανθιά έξω από το σπίτι της...
Την έσπρωξαν να μπει σε ένα αυτοκίνητο χωρίς πινακίδες...
Και μ' ένα τσιρότο εξαφάνισαν τον κόσμο από τα μάτια της...

Δεν ήταν ούτε νύχτα, ούτε μέρα...
Όταν η μελαχρινή, τρέμοντας μετά τις πρώτες ανακρίσεις σήκωσε ελαφρά το πανί που ήταν δεμένο στα μάτια της...
Χρόνος νεκρός...
Χρόνος αμέτρητος...
Είναι γεμάτη μελανιές απ' τα χτυπήματα, καψίματα από τα ηλεκτρόδια...
Τότε δαγκώνει τα χείλια και μ' όλη την αγάπη του κόσμου μουρμουρίζει...
" Δεν θα μιλήσω, δεν θα τους πω τίποτα, δεν με νίκησαν "...

Δεν ήταν ούτε νύχτα, ούτε μέρα...
Όταν η ξανθιά, τρέμοντας μετά τις πρώτες ανακρίσεις σήκωσε ελαφρά το πανί που ήταν δεμένο στα μάτια της...
Χρόνος μετέωρος...
Χρόνος ακούρδιστος...
Είναι γεμάτη σημάδια από τις μπότες, από το ηλεκτρικό βούνευρο...
Τότε δαγκώνει τα χείλια και μ' όλη την αγάπη του κόσμου μουρμουρίζει...
" Δεν θα μιλήσω, δεν θα τους πω τίποτα, δεν με νίκησαν "...

Βέβαια έκλαψαν και οι δύο, για λίγο όμως...
Γιατί οι ένδοξες γυναίκες της γενιάς μου και της Ιστορίας μου...
Δεν άφηναν τον πόνο να επιβληθεί σ' αυτά που έπρεπε να κάνουν...
Να οργανώσουν τη σιωπή...
Να μπερδέψουν την ένοπλη αλητεία...
Ν' αντισταθούν...

Όταν ειδώθηκαν για πρώτη φορά...
Κάτω από το ισχνότατο ήλιο των 25 watt που φώτιζε περιοδικά το κελί...
Αγκαλιάστηκαν για να ζεσταθούν...
Κι αφού η μία περιποιήθηκε τις πληγές της άλλης...
Πέρασαν στην ανταλλαγή πληροφοριών για ότι είχαν προλάβει να δουν...
" Πρέπει να είμαστε στο τάδε μέρος "...
" Είδα να βγάζουν έξω δυο συντρόφισσες που δεν σάλευαν "...
" Μην πιεις νερό μετά το ηλεκτρικό βούνευρο "...

Από το "ματάκι" της πόρτας, οι δήμιοι τις έβλεπαν...
Και τις νόμιζαν πεσμένες, και τις νόμιζαν χαμένες...
Φουκαράδες...
Που να φανταστούν, ότι αυτά τα δύο σώματα ήταν ένας πυρήνας Αντίστασης...

Σήμερα θυμούνται πως κουβέντιαζαν και για άλλα πράγματα...
" Σου έτρεξε το ρίμελ " είπε η μελαχρινή χαϊδεύοντας τα μαυρισμένα μάτια της ξανθιάς...
" Χάλια είναι το κοκκινάδι σου " είπε η ξανθιά, χαϊδεύοντας τα πρησμένα χείλια της μελαχρινής...

Η μελαχρινή και η ξανθιά...
Η Κάρμεν και η Μάρσια...
Να τες, βαδίζουν με τη σίγουρη περπατησιά τους...
Και την περηφάνια αυτού που τα έπαιξε όλα...
Αυτά τα σώματα που μιλούν για αγάπη, φυλάνε την αγάπη να μην πέσει...
Αυτά τα χείλη που σε προκαλούν να τα φιλήσεις, γόγγυξαν αλλά δεν είπαν ούτε ένα όνομα...
Ανθρώπου, δέντρου, ποταμού, βουνού, δάσους, δρόμου, λουλουδιού...
Δεν είπαν τίποτα που θα μπορούσε να οδηγήσει κάπου τους δήμιους...

... Συντρόφισσες της ψυχής και της ελπίδας, με τι καμάρι σας κοιτάζω να περνάτε...

Βασισμένο στο " Η μελαχρινή και η ξανθιά " του Λούις Σεπούλβεδα
Εκδόσεις Δαίμων του Τυπογραφείου...

Murray Bookchin

Η λατρεία ή απόδοση τιμών σε οποιοδήποτε ον, είτε φυσικό είτε υπερφυσικό θα αποτελεί πάντα μια μορφή αυτοϋποταγής και δουλείας που τελικά καταλήγει στην κοινωνική κυριαρχία ανεξάρτητα απ' το αν αυτό γίνεται στο όνομα της φύσης της κοινωνίας του γένους ή της θρησκείας...

Τη στιγμή που τα ανθρώπινα όντα θα γονατίζουν μπροστά σε οτιδήποτε "ανώτερο" από αυτά, η ιεραρχία θα καταγράφει τον πρώτο θρίαμβό της επί της ελευθερίας και οι άνθρωποι θα είναι σε θέση να σηκώσουν όλα τα βάρη που μπορεί να τους επιβάλει η κοινωνική ιεραρχία...

Κάθε Άνθρωπος Μια Ξεχωριστή Ιστορία ~ Χρόνης Μίσσιος





Και την ιστορία την πουτάνα έτσι τη γράφουνε, και οι αστοί και οι κομμουνιστές: οριζόντια, ισόπεδη. Μιλάνε για λαούς, μιλάνε για μάζες, κανένας απ ‘αυτούς δεν μπόρεσε ποτέ να νιώσει την ένταση, το πάθος, την κορύφωση και την πτώση κόσμων ολόκληρων σε ένα μονάχα 24ωρο από τη ζωή του επαναστάτη. Ξέρουν γράμματα, διαβάζουν, γράφουν και δεν καταλαβαίνουν ποτέ πως ο κάθε άνθρωπος είναι ένας κόσμος ολόκληρος, είναι μια ολόκληρη ιστορία. Δεν ξέρω, αλλά νομίζω πως όταν ο άνθρωπος ξαναποκτήσει την ανθρωπιά του, όταν ξαναρχίσει να δημιουργεί ανθρώπινο πολιτισμό, να γράφει πια την ιστορία κάθετα, όχι για λαούς και για μάζες, αλλά για τον Παύλο, για τη Ρηνιώ, για την Ελένη, για το μαστρο-Στέφανο, τότε μοναχά οι άνθρωποι θα ξέρουν τι κοστίζει η ιστορία, τι κοστίζει η συμμετοχή, τι θα πει η φράση «εκατό χιλιάδες νεκροί» ή «βασανίζεται ένας άνθρωπος σε κάποια ασφάλεια». Τότε οι άνθρωποι θα ξέρουν τι θα πει φυλακή, τι σημαίνουν τα πολιτικά λάθη.

Τρίτη 2 Ιουλίου 2013

Μίλτος Σαχτούρης

Ένας μπαξές γεμάτος αίμα είν' ο ουρανός...
Και λίγο χιόνι...
Έσφιξα τα σκοινιά μου...
Πρέπει πάλι να ελέγξω τ' αστέρια...
Εγώ...
Κληρονόμος πουλιών...
Πρέπει...
Έστω και με σπασμένα φτερά...
Να πετάω...

Οι μικροί γαλαξίες ~ Νικηφόρος Βρεττάκος

Πάνε κι έρχονται οι άνθρωποι πάνω στη γη...
Σταματάνε για λίγο, στέκονται ο ένας αντίκρυ στον άλλο, μιλούν μεταξύ τους...
Έπειτα φεύγουν, διασταυρώνονται, μοιάζουν σαν πέτρες που βλέπονται...

Όμως, εσύ...
Δε λόξεψες, βάδισες ίσα, προχώρησες...
Μες από μένα, κάτω απ’ τα τόξα μου...
Όπως κι εγώ... Προχώρησα ίσα, μες από σένα...
Κάτω απ’ τα τόξα σου...
Σταθήκαμε ο ένας μας μέσα στον άλλο, σα να 'χαμε φτάσει...

Βλέποντας πάνω μας δυο κόσμους σε πλήρη λάμψη και κίνηση...
Σαστίσαμε ακίνητοι κάτω απ’ τη θέα τους...
Ήσουν νερό, κατάκλυσες μέσα μου όλες τις στέρνες...
Ήσουνα φως, διαμοιράστηκες...
Όλες οι φλέβες μου έγιναν άξαφνα ένα δίχτυ που λάμπει...
Στα πόδια, στα χέρια, στο στήθος, στο μέτωπο...

Τ’ άστρα το βλέπουνε, ότι δυο δισεκατομμύρια μικροί γαλαξίες και πλέον...
Κατοικούμε τη γη...

Μπαλάντα για την έγκριση του κόσμου ~ Μπέρτολτ Μπρέχτ

Δεν είμαι άδικος, μα ούτε και τολμηρός...
Και να που, σήμερα μου δείξανε τον κόσμο τους...
Μόνο το ματωμένο δάχτυλό τους είδα μπρός...
Και είπα ευθύς... "Μ’ αρέσει ο νόμος τους"...
Τον κόσμο αντίκρυσα μεσ’ απ’ τα ρόπαλά τους...
Στάθηκα κι είδα, ολημερίς, με προσοχή...
Είδα χασάπηδες που ήταν ξεφτέρια στη δουλειά τους...
Και σαν με ρώτησαν "Σε διασκεδάζει;", είπα "Πολύ"...
Κι απο την ώρα εκείνη, λέω "Ναι" σε όλα...
Κάλλιο δειλός, παρά νεκρός να μείνω...
Για να μη με τυλίξουνε σε καμμιά κόλλα...
Ό,τι κανένας δεν εγκρίνει, το εγκρίνω...
Φονιάδες είδα, κι είδα πλήθος θύματα...
Μου λείπει θάρρος, μα όχι και συμπόνια...
Και φώναξα, βλέποντας τόσα μνήματα...
"Καλά τους κάνουν, για του έθνους την ομόνοια"...
Να φτάνουν είδα δολοφόνων στρατιές...
Κι ήθελα να φωνάξω "Σταματήστε"...
Μα ξέροντας πως κρυφοκοίταζε ο χαφιές...
Μ’ άκουσα να φωνάζω... "Ζήτω, Προχωρήστε"...
Δεν μου αρέσει η φτήνεια κι η κακομοιριά...
Γι’ αυτό κι έχει στερέψει η έμπνευσή μου...
Αλλά στου βρώμικού σας κόσμου τη βρωμιά...
Ταιριάζει βέβαια, το ξέρω, κι η έγκρισή μου...

Michel Foucault

Ο στρατηγικός αντίπαλος είναι ο φασισμός...
Ο φασισμός που βρίσκεται μέσα σε όλους μας, στα κεφάλια μας, στην καθημερινότητα...
Ο φασισμός που μας κάνει να αγαπάμε την εξουσία, να επιθυμούμε αυτό ακριβώς το πράγμα που μας διαφεντεύει και μας εκμεταλλεύεται...


Ο Μεγάλος Δικτάτωρ ~ Charlie Chaplin

Ο Μεγάλος δικτάτωρ - Video Dailymotion

 «Ο Μεγάλος Δικτάτωρ» (1940) είναι η πρώτη ομιλούσα και ηχητική ταινία του Τσάπλιν, δεκατρία χρόνια μετά την εισαγωγή του ήχου στις ταινίες.

Είναι μια ανελέητη πολιτική σάτιρα για την άνοδο του Χίτλερ και του ναζισμού.

Η ταινία απαγορεύτηκε από τους Χίτλερ, Μουσολίνι και Φράνκο, ενώ ήταν υποψήφια για 5 Όσκαρ. Η σκηνή που ο Τσάπλιν χορεύει μπαλέτο με την υδρόγειο θεωρείται σήμερα μια από τις σημαντικότερες στιγμές της κινηματογραφικής ιστορίας ενώ η ομιλία του κεντρικού ήρωα στο τέλος της ταινίας, όπου ο δημιουργός έμμεσα εκφράζει το όραμα του για την ανθρωπότητα, επίσης μνημονεύεται για το ανθρωπιστικό της μήνυμα.

Ο Τσάπλιν είχε την ιδέα για τη δημιουργία της ταινίας όταν ένας φίλος του επισήμανε τη φυσική ομοιότητά του με τον Χίτλερ.

Όταν έμαθε για την εθνικιστική και ρατσιστική πολιτική του, εκμεταλλεύτηκε την ομοιότητά τους ως πηγή έμπνευσης για να του «επιτεθεί».

Άρχισε να νιώθει όλο και πιο άβολα μιμούμενος τον Χίτλερ, όσο μάθαινε για τις εξελίξεις στην Ευρώπη.

Η παραγωγή της ταινίας ξεκίνησε το 1937, όταν ακόμα δεν υπήρχαν πολλοί που πίστευαν πως ο ναζισμός συνιστούσε απειλή, ενώ το φιλμ κυκλοφόρησε το 1940, λίγο πριν η Αμερική μπει στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όταν κυκλοφόρησε η ταινία, ο Χίτλερ απαγόρευσε την προβολή της σε όλες τις κατεχόμενες χώρες. Περίεργος όμως ο ίδιος για το φιλμ, παρήγγειλε μια κόπια μέσω Πορτογαλίας.

«Θα έδινα τα πάντα για να μάθω τι σκέφτηκε για την ταινία», δήλωνε ο Τσάπλιν.

Αργότερα σημείωνε πως αν γνώριζε την αληθινή διάσταση της ναζιστικής θηριωδίας «δε θα μπορούσε να αστειευτεί με τη φονική της παράνοια».

Στις 15 Οκτωβρίου του 1940 έγινε η πρεμιέρα της ταινίας. Η ομιλία του Τσάρλι Τσάπλιν, στον επίλογο της ταινίας...

Λυπάμαι, αλλά δεν θέλω να γίνω αυτοκράτορας. Δεν είναι δική μου υπόθεση. Δεν θέλω ούτε να βασιλέψω, ούτε να κατακτήσω κανέναν. Θα ήθελα να βοηθήσω όλο τον κόσμο, αν μπορούσα. Εβραίους, χριστιανούς, μαύρους, λευκούς. Όλοι επιθυμούμε την αλληλεγγύη, αυτή είναι η φύση των ανθρώπων. Να ζούμε με την ευτυχία των άλλων, και όχι με τη δυστυχία τους. Δεν θέλουμε ούτε να μισούμε, ούτε να περιφρονούμε...

Στον κόσμο αυτόν υπάρχει χώρος για τον καθένα. Η καλή Γη είναι πλούσια και μπορεί να παρέχει για όλους. Η ζωή μπορεί να είναι ελεύθερη κι ωραία, αλλά χάσαμε αυτό το μονοπάτι. Η πλεονεξία δηλητηρίασε τις ψυχές των ανθρώπων, ανύψωσε τους φραγμούς του μίσους, μας καταδίκασε στη δυστυχία και στη σφαγή. Ορίσαμε την ταχύτητα, αλλά κλειστήκαμε στον εαυτό μας. Η εκμηχάνιση προσφέρει αφθονία αλλά μας έχει αφήσει σε ένδεια. Η επιστήμη μας έκανε κυνικούς, η ευφυΐα μας, σκληρούς και άξεστους. Σκεφτόμαστε πολύ και αισθανόμαστε ελάχιστα...

Περισσότερο κι από τις μηχανές, χρειαζόμαστε την ανθρωπιά. Πιο πολύ από την επιδεξιότητα, χρειαζόμαστε την καλοσύνη και την ευγένεια. Χωρίς αυτές τις αρετές, η βία θα κυριαρχήσει στη ζωή και όλα θα χαθούν. Το αεροπλάνο και το ραδιόφωνο μας έφεραν πιο κοντά. Η ίδια η φύση αυτών των εφευρέσεων διαλαλεί την καλοσύνη των ανθρώπων. Διαλαλεί την παγκόσμια αδελφοσύνη, την ενότητα όλων μας...

Ακόμα κι αυτή τη στιγμή, η φωνή μου φτάνει στα αυτιά εκατομμυρίων ανθρώπων, απελπισμένων γυναικών, παιδιών, που είναι θύματα ενός συστήματος που ξέρει μόνο να βασανίζει και να φυλακίζει αθώους ανθρώπους. Σε αυτούς που με ακούνε, λέω: Μην απελπίζεστε. Η τωρινή μας δυστυχία δεν είναι παρά το πέρασμα της πλεονεξίας και της σκληρότητας εκείνων που φοβούνται την πρόοδο του ανθρώπου. Το μίσος των ανθρώπων θα περάσει και οι δικτάτορες πεθαίνουν! Και η δύναμη που αφαίρεσαν από το λαό θα επιστρέψει σε αυτόν ξανά. Όσο οι άνθρωποι πεθαίνουν, η ελευθερία δεν θα αφανιστεί ποτέ...

Στρατιώτες! Μην υπακούτε στους αγροίκους, που σας περιφρονούν και σας σκλαβώνουν, που σας δυναστεύουν τις ζωές. Ανθρώπους που σας λένε τι να κάνετε, τι να σκεφτείτε και τι να νιώσετε! Που σας μεταμορφώνουν σε κοπάδι, σε κρέας για τα κανόνια. Μην υποχωρείτε μπροστά σε αυτά τα εκφυλισμένα όντα, στους εγκέφαλους και τις καρδιές των μηχανών! Δεν είστε ούτε μηχανές, ούτε κοπάδι, είστε άνθρωποι! Φέρετε την αγάπη της ανθρωπότητας μέσα στις καρδιές σας, δεν μισείτε! Μόνο όσοι στερήθηκαν την αγάπη μισούν! Οι στερημένοι και οι αφύσικοι...

Στρατιώτες! Μην αγωνίζεστε για τη σκλαβιά, αγωνιστείτε για την ελευθερία! Ο άγιος Λουκάς στο 17ο κεφάλαιο γράφει: «το βασίλειο του Θεού είναι μέσα στον άνθρωπο». Όχι σε έναν άνθρωπο, όχι σε μια ομάδα ανθρώπων, αλλά σε όλους τους ανθρώπους! Σε εσάς! Εσείς είστε ο λαός που έχει τη δύναμη, να δημιουργεί τις μηχανές, να δημιουργεί την ευτυχία! Εσείς ο λαός, έχετε τη δύναμη να δημιουργήσετε την ευτυχία, να εμπνεύσετε μια όμορφη κι ελεύθερη ζωή, να κάνετε αυτή τη ζωή μια υπέροχη περιπέτεια...

Στο όνομα της δημοκρατίας, ας χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη, ας ενωθούμε! Ας αγωνιστούμε για ένα καινούργιο κόσμο, με ευκαιρίες και δουλειά για όλους, μέλλον για τους νέους, ασφάλεια για τους ηλικιωμένους....

Με αυτές τις υποσχέσεις, οι αγροίκοι πήραν την εξουσία. Αλλά είπαν ψέμματα! Δεν κράτησαν το λόγο τους! Ποτέ δεν θα το κάνουν! Οι δικτάτορες ελευθερώνουν τον εαυτό τους, αλλά υποδουλώνουν το λαό. Ο αγώνας μας είναι να κάνουμε πράξη αυτές τις υποσχέσεις! Να ελευθερώσουμε το λαό, να σπάσουμε τους εθνικούς φραγμούς, να καταργήσουμε την πλεονεξία, το μίσος και τη μισαλλοδοξία. Ας αγωνιστούμε για ένα κόσμο δικαίου, όπου η επιστήμη και η πρόοδος θα φέρουν ευτυχία σε όλους! Στρατιώτες! Στο όνομα της δημοκρατίας, ας ενωθούμε...

Χάννα, με ακούς; Όπου κι αν είσαι σήκωσε τα μάτια σου, Χάννα. Τα σύννεφα διαλύονται, ο ήλιος διαπερνά! Βγαίνουμε από το σκοτάδι μέσα στο φως! Μπαίνουμε σε έναν νέο κόσμο, έναν καλύτερο κόσμο, όπου οι άνθρωποι θα ανυψωθούν πάνω από το μίσος, την πλεονεξία και την αγριότητά τους. Σήκωσε τα μάτια σου, Χάννα! Η ψυχή του ανθρώπου έχει φτερά και μαθαίνει επιτέλους να ανυψώνεται! Πετάει προς το ουράνιο τόξο, προς την ελπίδα, προς το μέλλον. Το λαμπρό, το ένδοξο μέλλον, που ανήκει σε εσένα, σε εμένα, σε όλους μας...

Σήκωσε τα μάτια, Χάννα! Κοίτα ψηλά...

Πηγή:  http://tvxs.gr

Δευτέρα 1 Ιουλίου 2013

Γκυ Ντεμπόρ

Το θέαμα είναι η υλική ανασυγκρότηση της θρησκευτικής αυταπάτης...
Η θεαματική τεχνική δεν έχει σκορπίσει τα θρησκευτικά σύννεφα όπου οι άνθρωποι είχαν τοποθετήσει τις δυνάμεις τους, τις οποίες είχαν αποχωρίσει από εκείνους τους ίδιους, τα έχει απλώς συνδέσει σε μια γήινη βάση...
Έτσι, η πιο γήινη ζωή καταντάει αδιάφανη και ασφυκτική...
Δεν ξεφορτώνεται πια στους ουρανούς την απόλυτή της άρνηση, τον απατηλό της παράδεισο αλλά τα στεγάζει στους κόλπους της...
Το θέαμα είναι η τεχνική πραγμάτωση της εξορίας των ανθρώπινων δυνάμεων σε ένα υπερπέραν;
Είναι το σχίσμα το συντελεσμένο στο εσωτερικό του ανθρώπου...

Ανεμολόγιο ~ Μανόλης Αναγνωστάκης



Ίσκιοι βουβοί αραγμένοι στη σκάλα...
Μάτια θολά που κράτησαν εικόνες θαλασσινές...
Κύματα με τη γλυκιάν αγωνία στην κάτασπρη ράχη...
Γυμνός κυλίστηκα μέσα στην άμμο μα δεν υποτάχτηκα...
Και δεν αγάπησα μόνον εσένα που τόσο με κράτησες...
Όπως αγάπησα τα ναυαγισμένα καράβια με τα τραγικά ονόματα...
Τους μακρινούς φάρους,τα φώτα ενός απίθανου ορίζοντα...

Τις νύχτες που γύρευα μόνος να βρω το χαμένο εαυτό μου...
Τις νύχτες που μόνος γυρνούσα χωρίς κανείς να με νιώσει...
Τις νύχτες που σκότωσα μέσα μου κάθε παλιά μου αυταπάτη...

Γιάννης Ρίτσος ~ Μετά


Mάρτυρες για τα λάθη σου δεν είχες...
Mόνος μάρτυρας ο ίδιος εσύ...
Tα τακτοποίησες, τα μονόγραψες, τα σφράγισες...
Σε λευκούς πάντοτε φακέλους σα να ετοίμαζες τη δίκαιη διαθήκη σου...
Ύστερα τα τοποθέτησες προσεχτικά στα ράφια...
Tώρα, γαλήνιος, ίσως και κάπως φοβισμένος...
Ούτε βιάζεσαι, ούτε καθυστερείς, γνωρίζοντας ότι, μετά το θάνατό σου...
Θ' ανακαλύψουμε πόσον ωραίος ήσουν...
Πόσο πολύ πιο ωραίος πέρα απ' τις αρετές σου...

Τάσος Λειβαδίτης

Τι πιότερο ζητάμε όλοι οι άνθρωποι;
Έναν κόσμο, λέει...
Που δεν θα μας ποδοπατάνε τα όνειρα...
Που δεν θα μας γκρεμίζουν το κατώφλι...
Που θα μπορούμε να χαμογελάμε...
Μ' ένα μεγάλο γέλιο, ολοστρόγγυλο, πλατύ...

Να... σαν αυτόν τον ήλιο που ανεβαίνει...